رفیع‌الدین محمد بن مومن گیلانیرفیع الدین محمد بن مومن گیلانی مولف الذریعة الی حافظ الشریعة از بزرگان قرن ۱۱ و از شاگران علامه مجلسی اول می‌باشد. ۱ - معرفی اجمالیبعضی از فهرست نویسان او را با محمد رفیع بن فرج گیلانی مشهدی که مشهور به ملا رفیع است اشتباه می‌گیرند ولی راه شناخت آنها از همدیگر این است که محمد بن مومن از شاگردان مجلسی اول است ولی محمد بن رفیع بن فرج گیلانی از شاگران مجلسی دوم بوده و از او نیز اجازه‌ای دارد که در بحار الانوار نیز ذکر شده است. او ذوق وافری در شعر و شاعری داشت و دارای سروده بسیاری به زبان عربی و فارسی می‌باشد که بعضی از بزرگان همچون علامه مجلسی در کتاب بحار الانوار چهار مرثیه در مصائب حضرت سیدالشهداء که سروده مولف می‌باشد ذکر کرده است و سروده‌های او در موضوعاتی همچون مرثیه، موعظه و حکمت و عقاید و... می‌باشد. در کتب تراجم از حیات علمی و شخصی او مطالب یافت نشده است و تنها به بعضی از اساتید و مشایخ او را ذکر کرده است ۲ - اساتید۱- محمد تقی مجلسی (مجلسی اول) ۲- شیخ محمد بن حسین بن عبد الصمد حارثی مشهور به شیخ بهائی ۳- محمد باقر بن محمد مومن سبزواری صاحب کتاب الذخیرة ۴- محمد محسن مشهور به فیض کاشانی صاحب کتاب الوافی ۳ - تالیفات۳.۱ - تالیفات شعری۱- الذریعة الی حافظ الشریعة (مرثیه‌های حول مصائف حضرت سید الشهداء می‌باشد) ۲- شرح الثار فی ذکر احوال المختار ۳- مثنوی نان و پنیر ۴- مثنوی که به تبع مثنوی شیر و شکر شیخ بهائی سروده است. ۵- تعداد بسیاری از اشعار و مرثیه‌ها همچون مرثیه‌هایی که در بحار الانوار ذکر شده و در کتب فوق نمی‌باشد. ۳.۲ - تالیفات غیر شعری۱- تعلیقات علی الکافی ۲- الذریعة الی حافظ الشریعة (فی شرح اصول الکافی) ۳- رسالة فی ابطال الجبر و التفویض و اثبات الامر بین الامرین ۴- شواهد الاسلام ۳.۳ - شروحو همچنین دارای شرح‌های متعددی بر احادیثی که بعنوان شاهد حقانیت مذهب اسلام می‌باشند از قبیل: ۱- شرح توحید المفضل ۲- شرح رسالا الاهلیلجة ۳- شرح وصیة موسی بن جعفر علیه‌السّلام لهشام بن الحکم ۴- شرح قنوت امام کاظم و جواد و هادی علیهم‌السّلام ۵- شرح زیارة الجامعة وحقیقة وجود صاحب الامر علیه‌السلام ۴ - عناوین مرتبطالذریعة الی حافظ الشریعة (کتاب) ۵ - منبعنرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |